Δευτέρα 3 Φεβρουαρίου 2020

Πάτι και Ρόμπερτ, Πάττι Σμιθ


Τίτλος: Πάτι και Ρόμπερτ 
Πρωτότυπος τίτλος:
Just Kids
Συγγραφέας: Πάττι Σμιθ (Patti Smith)
Μετάφραση: Αλέξης Καλοφωλιάς
Εκδόσεις: Κέδρος
Χώρα: ΗΠΑ
 

Με αφορμή τις εμφανίσεις της στην χώρα μας, η τραγουδίστρια και ποιήτρια Πάττι Σμιθ, προσκεκλημένη σε γνωστό βιβλιοπωλείο, ήταν διαθέσιμη στο κοινό να υπογράφει το βιβλίο της «Just Kids”, όπου στην ελληνική έκδοση έχει αποδοθεί «Πάτι και Ρόμπερτ». Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 24/06/2016 στις 17:30 και ο κόσμος, λίγο μετά την έναρξη, έκανε ουρά μέχρι το ισόγειο, από τον 5ο που ήταν η αφετηρία.


Κάποιοι λίγοι κρατούσαν και δίσκους (συγκεκριμένα τον πρώτο της άλμπουμ “Horses” του 1975, όπου τον ερμήνευσε όλο live στην συναυλία της την επόμενη μέρα) και η Πάττι Σμιθ υπέγραψε και αυτά (όπως και ο κιθαρίστας Λένι Κέι που καθόταν δίπλα της, ένα από τα πρώτα μέλη του συγκροτήματος Patti Smith Group που σχηματίστηκε το 1974). Ήταν μια σεμνή και γλυκιά παρουσία και ευχαριστούσε όλους όσους περνούσαν από μπροστά της με τα βιβλία έτοιμα για υπογραφή.


Με μυθιστορική γραφή το βιβλίο της, είναι μουσικό και βιογραφικό μαζί. Αφορά ένα κομμάτι ζωής, που για τους δικούς του λόγους είχε την ανάγκη να βγει δημόσια και να συνεχίσει να ζει, μέσα από τις σελίδες αυτού του βιβλίου.

Το λογοτεχνικό κίνημα μπιτ της δεκαετίας του ’50, έχει εισχωρήσει πλέον στην κοινωνία και στα κινήματα των χίπις και του πανκ. Η αμφισβήτηση των παραδοσιακών συμβάσεων χαρακτηρίζει εκείνη την γενιά. Ο πόλεμος του Βιετνάμ που ήδη μαινόταν, το τετραήμερο μουσικό φεστιβάλ στο Γούντστοκ, οι δολοφονίες των Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και του Ρόμπερτ Κένεντι, οι άνθρωποι που περπατάνε για πρώτη φορά στο φεγγάρι, είναι μερικά από τα γεγονότα που δίνουν τον παλμό της εποχής και τους λόγους επανάστασης της νεολαίας.

"Δεν μπορώ να πω ότι ταίριαζα εκατό τοις εκατό με το περιβάλλον, αλλά ένιθα ασφαλής. Κανείς δεν μου έδινε σημασία. Μπορούσα να κινούμαι ελεύθερα. Υπήρχε μια περιφερόμενη κοινότητα νέων ανθρώπων οι οποίοι κοιμούνταν σε πρόχειρες σκηνές στα πάρκα ΄ήταν οι νέοι μετανάστες που αποίκιζαν μαζικά το Ιστ Βίλατζ. ... Έψαχνα για κάποια είσοδο πολυκατοικίας, κάποιο βαγόνι του υπόγειου σιδηρόδρομου, ακόμη και κάποιο νεκροταφείο που θα μπορούσε να μου προσφέρει κατάλυμα. Ξαφνιασμένη, ξυπνούσα κάτω από τον ουρανό της πόλης ή με τράνταζε κάποιο ξένο χέρι. Είχε έρθει η ώρα να συνεχίσω τον δρόμο μου. Είχε έρθει η ώρα να προχωρήσω."


Μέσα σε αυτό το κλίμα, η εικοσάχρονη Πάττι Σμιθ, εγκαταλείπει την σιγουριά του σπιτιού της και αναζητά την τύχη της στην Νέα Υόρκη. Γνωρίζει τον Ρόμπερτ Μέιπλθορπ και μαζί έρχονται σε επαφή με τον υπόγειο καλλιτεχνικό κόσμο της πόλης. Ονόματα πολλά – που κάποια έγραψαν ιστορία, πάνε και έρχονται κατά την διάρκεια της εξιστόρησης.

Ο τρόπος ζωής τους, διακρίνεται από ένα διαρκή αγώνα για επιβίωση, όπου η κινητήρια δύναμη τους είναι η ζωτική τους δίψα για καλλιτεχνική δημιουργία. Η μποέμικη κοινής τους ζωή, είναι η μικρογραφία του κόσμου που συναναστρέφονταν, γεμάτο με ποίηση, ζωγραφική, μουσική, κινηματογράφο, σημεία συνάντησης, συναναστροφές, γνωριμίες, ξενύχτια, καταχρήσεις, απελευθέρωση, όνειρα, απογοητεύσεις. Η Πάττι καταφέρνει και ανέρχεται σε ποιήτρια και τραγουδίστρια και ο Ρόμπερτ γίνεται διάσημος φωτογράφος.

"Άλλες βραδιές η ατμόσφαιρα είχε μια σχεδόν απεγνωσμένη ζωντάνια και το μέρος έμοιαζε με σκοτεινό καμπαρέ πλημμυρισμένο από τη μιανιακή ενέργεια του Βερολίνου του Μεσοπολέμου. Ξεσπούσαν θορυβώδεις γατοκαβγάδες ανάμεσα σε απογοητευμένες ηθοποιούς και αγανακτισμένες ντραγκ κουίνς. Έμοιαζαν λες και όλοι έκαναν οντισιόν μπροστά σε ένα φάντασμα, και το φάντασμα αυτό ήταν ο Άντι Γουόρχολ. Αναρωτιόμουν αν του καιγόταν καρφί για όλους αυτούς."


Το βιβλίο είναι ένα μουσικό οδοιπορικό, του τέλους της δεκαετίας του ’60 και αρχές του ’70. Μιας εποχής που το ροκ βρίσκεται στην ακμή του, αρκετά είδη έχουν δημιουργηθεί και άλλα θα γεννηθούν στην πορεία. Αυτή του η ματιά, δοσμένη από τα μέσα, πέρα από το μουσικό ενδιαφέρον του, προσφέρει στην κοινή θέα μια τομή της κοινωνίας του τότε, αλλά και του σήμερα σε διαφορετικές μορφές, ως μια επαναλαμβανόμενη ιστορία δίχως τέλος: την αποκλίνουσα πορεία της ζωής που αποδομείται και ξαναχτίζεται από τους νέους ανθρώπους.




(Οι φωτογραφίες μέσα στο κείμενο, είναι της Πόπης Κατσιδωνιώτη)



(Η πρώτη δημοσίευση του κειμένου έγινε στην Λέσχη του Βιβλίου)

Μια νυχτερινή κατάδυση στο σύμπαν του Nils Frahm

  Είναι κοινή γνώση ότι η μουσική δεν γνωρίζει σύνορα, είναι ένας συνδετικός κρίκος ανάμεσα σε ένα ετερόκλητο πλήθος ψυχών. Το άκουσμά της μ...